Chờ đợi và hy vọng

Chờ đợi và hy vọng

(GDTĐ) – Hôm nay (5/9), hàng triệu học sinh trong cả nước sẽ chính thức bước vào năm học mới trong ngày hội tựu trường. Trong đó có những em nhỏ lần đầu được dự khai giảng năm học mới. Nhưng có những người buổi đến trường đầu năm học man mác nỗi nhớ tiếc thời phổ thông sắp hết. Những sinh viên chưa hết hồi hộp trước tờ giấy báo trúng tuyển đại học. Hàng triệu người trong ngày này đều chung một khát vọng học tốt để ra đời trở thành một người có ích.

Cùng với học sinh, sinh viên là niềm hân hoan của hơn một triệu thày cô giáo và những người làm nghề giáo dục. Thân phận khác nhau, lứa tuổi khác nhau, giới tính khác nhau nhưng họ cũng có chung một mong muốn, đó là dạy tốt, đúng với lương tâm và trách nhiệm, vì thế hệ tương lai và cũng vì cuộc sống của  mình.
Những người thân của những người đi học – hàng chục triệu người – thì nhìn vào năm học mới với niềm hy vọng con cái, anh em mình luôn sống tốt, học tốt, ra đời có công ăn việc làm, bõ công hy sinh làm lụng, chắt chiu chăm sóc của họ.

Học sinh trường Tiểu học Nguyễn Trãi chào cờ và hát Quốc ca tại lễ khai giảng năm học mới 2015-2016

Đã lâu mới có ngày khai giảng thống nhất trong cả nước. Ngày khai giảng  là ngày chào cờ và hát Quốc ca trang nghiêm đầu năm. Chào cờ và hát Quốc ca là một trong những nền tảng của lòng ham học, của tình yêu mái trường, xa hơn là tình yêu Tổ quốc vừa thiêng liêng vừa gần gũi.
Ngày khai giảng là ngày hội của các em nhỏ, được mặc quần áo đẹp, được múa hát, thả bóng bay và nô đùa. Sau này, những  tươi vui, hồn nhiên của ngày khai giảng  đó sẽ thành kỷ niệm, sẽ đọng lại trong ký ức tuổi thơ suốt đời.
Hãy để cho ngày khai giảng là ngày dành cho các em, của các em. Đừng biến nó thành ngày của người lớn mượn tiếng của trẻ con, với những bài phát biểu dài lê thê mà các em không hiểu nổi, thành những nghi lễ cứng nhắc, buồn chán như từng có nơi quen làm. Để cho ngày khai giảng thành một trong những dịp vui lớn trong đời đi học, thành niềm tự hào tôn vinh trường lớp, thày cô; ngày tăng thêm sức mạnh để vượt qua bao khó khăn trước mắt, là đích phấn đấu, là một cố gắng trong cơn trở dạ đau đớn của nền giáo dục Việt Nam. Hãy chờ đợi và làm cho ngày khai giảng đáng chờ đợi.
Nói sự nghiệp giáo dục hôm nay là cơn trở dạ đau đớn cho một nền giáo dục Việt Nam trình độ cao, hiệu quả cao trong tương lai là bởi nếu chỉ nhìn vào những yếu kém, bất cập, tiêu cực trong giáo dục hôm nay, không khỏi có người thất vọng. Nhưng trong rất nhiều điều không hài lòng, vẫn cần tỉnh táo để trân trọng những thành tựu. Một hệ thống trường lớp đa hệ tới tận thôn bản hẻo lánh, cho mọi tầng lớp xã hội. Một tỷ lệ người biết chữ đến suýt soát 100%. Một mặt bằng phổ cập tiểu học, trung học cơ sở, đôi nơi đến tận trung học phổ thông cho toàn tỉnh, toàn huyện. Hàng chục vạn cử nhân, kỹ sư, bác sĩ đã ra trường, đang có mặt ở  tận các trạm xá, doanh nghiệp, gia đình… là điều không phải quốc gia nào cũng làm được.
Giáo dục là đầu tư cơ bản để đào tạo con người, là việc lớn nhất của quốc gia, không thể yên lòng với những gì đang có. Chế độ giáo dục hoàn toàn do Nhà nước gánh vác có mặt hạn chế nhưng không thể phủ nhận những mặt mạnh, những kết quả to lớn của nó. Nhưng cơ chế quản lý đất nước thay đổi, từ tập trung bao cấp sang nền kinh tế thị trường nhiều thành phần, từ Nhà nước thống nhất quản lý sang xã hội hoá, nền giáo dục bao cấp đã mất cơ sở xã hội của nó. Cái cũ đã không còn lý do khách quan để tồn tại, cái mới chưa đến hoặc đến rồi nhưng chưa định hình, chưa được thừa nhận là cơ sở cho những tiêu cực nảy sinh. Chất lượng giáo dục giảm sút do bị thương mại hoá; do những tiêu cực từ xã hội tràn vào. Tình trạng quản lý lơi lỏng, yếu kém. Những thử nghiệm không có hiệu quả. Tình trạng thiếu đồng thuận trên dưới về quan điểm giáo dục, về phương pháp quản lý đã triệt tiêu nhiều cố gắng, nhiều sáng kiến… Tất cả những điều đó đã gây bức xúc cho toàn xã hội, đã khiến giáo dục trở thành điểm nóng hàng chục năm nay.
Năm học mới lại đến, tiếp tục quá trình mày mò, thử nghiệm tìm hướng đi lâu dài. Đừng ca hát một chiều nhưng cũng đừng thất vọng buông xuôi. Một đất nước đang đi lên không bao giờ có một nền giáo dục tụt hậu. Có thể mười năm nữa hoặc nhiều lần mười năm nữa kể từ năm học mới này, nền giáo dục của chúng ta sẽ ngang tầm với đòi hỏi của đất nước, một nền giáo dục do chính những người chờ đón ngày khai giảng hôm nay sáng tạo nên và trực tiếp quản lý.

Theo Kinh tế và Đô thị