Đẩy mạnh ứng dụng CNTT nâng cao chất lượng học tập tại trung tâm học tập cộng đồng

(GDTĐ) – Trung tâm học tập cộng đồng (TTHTCĐ) là mô hình giáo dục mới, tạo cơ hội học tập suốt đời (HTSĐ) cho mọi người dân. Việc ứng dụng CNTT trong quản lý, dạy học để nâng cao chất lượng học tập, bồi dưỡng tại TTHTCĐ là hết sức cần thiết trong giai đoạn hiện nay.

Ứng dụng CNTT ngày càng cần thiết trong học tập cộng đồng

Đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác quản lý

Để ứng dụng CNTT trong công tác quản lý điều hành các TTHTCĐ, trước hết chủ thể quản lý cần nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT trong quản lý cho đội ngũ cán bộ quản lý, nhân viên của Sở GD&ĐT cũng như của các TTHTCĐ.

Quy hoạch mạng lưới các TTHTCĐ có ý nghĩa quan trọng quyết định đến sự tồn tại và hiệu quả của các TTHTCĐ. Để có được quy hoạch hợp lý cần phải căn cứ vào nhiều thông tin. Các thông tin này cần phải được thu thập, xử lý làm căn cứ cho việc xây dựng quy hoạch mạng lưới. CNTT nói chung và máy tính nói riêng là công cụ giúp con người quản lý thông tin, xử lý thông tin hiệu quả. Nhờ CNTT chúng ta có thể sử dụng thông tin đa phương tiện một cách hiệu quả, từ đó có thể xây dựng được hình ảnh mạng lưới các TTHTCĐ phục vụ cho việc phát triển và quản lý sau này.

Thông tin đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc quản lý, điều hành đơn vị. Ở đâu có tổ chức thì ở đó có quản lý. Muốn có quản lý, điều hành tổ chức thì không thể thiếu thông tin. Do đó, quản lý thông tin là yêu cầu không thể thiếu đối với bất kỳ tổ chức nào.

Với tốc độ phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, nhu cầu cập nhật tri thức của mỗi người rất lớn. TTHTCĐ là cơ sở giáo dục thực hiện chức năng xây dựng xã hội học tập, tạo cơ hội học tập cho mọi người nhằm góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và phát triển cộng đồng thông qua việc tạo cơ hội HTSĐ của người dân trong cộng đồng, do cộng đồng và vì lợi ích của cộng đồng. Mặc dù vậy, học những gì, học ở đâu là câu hỏi luôn đặt ra đối với mọi người. Để giúp người dân trả lời các câu hỏi đó, giúp họ đến với TTHTCĐ, cách tốt nhất là tăng cường giới thiệu, cung cấp thông tin và quảng bá hình ảnh các TTHTCĐ.

CNTT là công cụ hỗ trợ cho việc cung cấp thông tin, nhờ mạng Internet, chúng ta có môi trường quảng bá rộng khắp toàn cầu, cung cấp thông tin nhanh chóng, giá thành thấp nhưng hiệu quả cao. Chính vì vậy, ứng dụng CNTT trong việc cung cấp thông tin, giới thiệu và quảng bá hình ảnh là một trong các nội dung ứng dụng CNTT trong quản lý không thể bỏ qua.

Để ứng dụng CNTT trong việc quy hoạch mạng lưới các TTHTCĐ, cần xây dựng cơ sở dữ liệu về thông tin các địa phương, về dân cư và các TTHTCĐ. Ban hành các quy định về điều kiện thành lập TTHTCĐ. Xây dựng phần mềm để xử lý dữ liệu, hỗ trợ quyết định thành lập TTHTCĐ khi thoả mãn các điều kiện. Xây dựng bản đồ các TTHTCĐ.

Một trong những cách để nâng cao hiệu quả quản lý các TTHTCĐ là việc sử dụng các phần mềm quản lý. Quản lý bằng phần mềm giúp quản lý một cách hệ thống, đồng bộ, tiết kiệm chi phí và hiệu quả. Để quản lý các TTHTCĐ, cần thực hiện một số công việc sau: Xây dựng cơ sở dữ liệu về các TTHTCĐ. Một thực tế hiện nay là việc ứng dụng CNTT trong quản lý ở các cơ sở giáo dục đang được thực hiện theo kiểu chắp vá, manh mún, có đến đâu ứng dụng đến đấy, không có kế hoạch tổng thể, chưa có cơ sở dữ liệu dùng chung nên việc quản lý thông tin còn thiếu đồng bộ, không có chia sẻ, thiếu tính nhất quán và dư thừa nhiều. Để nâng cao hiệu quả quản lý ở bất kỳ cơ quan đơn vị nào nói chung và các cơ sở giáo dục nói riêng có hiệu quả, trước hết cần xây được một cơ sở dữ liệu dùng chung; Xây dựng phần mềm quản lý, đảm bảo thực hiện việc quản lý thông tin về các TTHTCĐ, thực hiện điều hành, báo cáo qua mạng, sử dụng cơ sở dữ liệu thống nhất ở trên.

Để tăng cường khả năng cung cấp thông tin, giới thiệu, quảng bá hình ảnh của các TTHTCĐ, giúp người dân nắm được thông tin về các chương trình đào tạo, bồi dưỡng của các TTHTCĐ để họ lựa chọn nội dung tham gia học tập cần chỉ đạo các trung tâm xây dựng website của trung tâm. Đây là kênh thông tin tốt nhất hiện nay. Ngoài ra, các trung tâm có thể sử dụng các kênh thông tin khác như facebook, marketing online.

Đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong dạy học

Các cấp quản lý cần chỉ đạo các TTHTCĐ thực hiện một số nội dung ứng dụng CNTT trong dạy học:

– Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên TTHTCĐ về vai trò, tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học để giáo viên hiểu và có trách nhiệm, tự giác trong việc triển khai ứng dụng.

– Nâng cao kiến thức, kỹ năng ứng dụng CNTT cho giáo viên để họ có đủ khả năng triển khai ứng dụng và đạt hiệu quả cao.

– Xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra việc thực hiện kế hoạch ứng dụng CNTT phục vụ cho việc dạy học.

– Đầu tư trang thiết bị CNTT đáp ứng yêu cầu cho việc ứng dụng CNTT trong dạy học của giáo viên.

Để nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên TTHTCĐ về vai trò, tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học, Sở GD&ĐT cần chỉ đạo các TTHTCĐ triển khai một số công việc: Tuyên truyền, phổ biến các văn bản chỉ đạo của các cấp về chủ trương liên quan đến ứng dụng CNTT trong các cơ sở giáo dục; Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề để trao đổi, chia sẻ những vấn đề liên quan đến việc ứng dụng CNTT trong các cơ sở giáo dục nói chung và trong dạy học nói riêng; Giới thiệu, tham quan một số cơ sở giáo dục điển hình về ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học trong nước và trên thế giới.

Cần phải nâng cao kiến thức, kỹ năng ứng dụng CNTT cho giáo viên để họ có đủ khả năng triển khai ứng dụng và đạt hiệu quả cao. Cụ thể: Tổ chức các lớp bồi dưỡng về kỹ năng sử dụng CNTT, tập trung các nội dung phục vụ cho hoạt động dạy học. Tìm hiểu, thu thập các phần mềm phục vụ dạy học: Phần mềm soạn giáo án, phần mềm hỗ trợ đa phương tiện, phần mềm trình chiếu, phần mềm đánh giá… để xây dựng thư viện các phần mềm phục vụ dạy học. Tổ chức bồi dưỡng kiến thức về thiết kế bài giảng điện tử. Tập huấn sử dụng các phần mềm. Tổ chức các cuộc thi: Thiết kế bài giảng điện tử, giờ dạy ứng dụng CNTT, tìm hiểu về các phần mềm dạy học. Bồi dưỡng kiến thức sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại.

Việc ứng dụng CNTT trong dạy học ngoài việc đòi hỏi giáo viên phải có nhận thức đúng, có kiến thức, kỹ năng CNTT thì giáo viên cần phải đầu tư nhiều công sức, kiên trì, tâm huyết, được định hướng và có kế hoạch. Vì vậy, sau khi giáo viên đã có nhận thức đúng về vai trò của CNTT trong dạy học, mỗi giáo viên đã có khả năng ứng dụng CNTT trong giảng dạy, các TTHTCĐ cần xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra việc thực hiện kế hoạch ứng dụng CNTT cụ thể, rõ ràng: Xây dựng kế hoạch theo năm học, giai đoạn. Kế hoạch phải cụ thể nhiệm vụ cho từng giáo viên, nội dung ứng dụng và mức độ ứng dụng. Hướng dẫn tổ chức, triển khai thực hiện kế hoạch. Phân công giúp đỡ giáo viên trong quá trình thực hiện. Định kỳ đánh giá kết quả thực hiện công việc. Có các hình thức khen thưởng và quản lý, sử dụng các sản phẩm do giáo viên tạo ra một cách hợp lý để động viên, khuyến khích giáo viên.

Để đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác quản lý, dạy học tại các TTHTCĐ mang lại hiệu quả cao cần có một số điều kiện sau: Sự quan tâm chỉ đạo của Sở GD&ĐT; Sự quyết tâm của lãnh đạo các TTHTCĐ; Sự hỗ trợ của chính quyền địa phương; Sự đồng tâm cao của cán bộ giáo viên trung tâm và đội ngũ cán bộ lãnh đạo trung tâm cần có tầm nhìn, có khả năng huy động nguồn lực, kiên quyết trong tổ chức chỉ đạo triển khai.

Kiều Văn Minh (Sở GD&ĐT Hà Nội) – nguồn: Tạp chí Giáo dục Thủ đô số 88, tháng 4/2017