Giúp học sinh rèn luyện tính trung thực trong học tập và thi cử
(GDTĐ) – Những năm tháng ngồi trên ghế nhà trường, một trong những phẩm chất cần được rèn luyện hàng đầu đó là tính trung thực, tự giác trong học tập và thi cử vì nó không những là đức tính phải có của người học sinh mà còn quyết định một phần không nhỏ tới chất lượng công việc sau này lúc các em bước vào cuộc sống sau khi rời ghế nhà trường.
Ai cũng biết rằng học sinh đến trường, ngoài việc học đạo lý làm người còn phải học kiến thức về khoa học xã hội, khoa học tự nhiên và những kỹ năng sống cần thiết để chuẩn bị cho cuộc sống tương lai. Sự dạy bảo tận tình của các thầy cô giáo qua từng tiết học sẽ giúp học sinh tích lũy được kiến thức cho riêng mình một cách vững chắc. Điều mong mỏi ở các thầy cô giáo, ở các bậc ông bà, cha mẹ là muốn các em học sinh qua điểm số kiểm tra hàng ngày, qua thi cử phải đúng với thực chất học tập mà các em đã cố gắng phấn đấu. Niềm vinh quang và tự hào để đạt được những danh hiệu như học sinh giỏi, học sinh xuất sắc, … chỉ có ý nghĩa khi kết quả đó phải thực sự là kiến thức của chính mình qua quá trình rèn luyện, học tập trong nhà trường. Ngược lại, những kết quả có được từ sự quay cóp, gian lận, dối trá trong học tập và thi cử của một số không ít học sinh hiện nay sẽ không được bạn bè đồng tình và bị dư luận xã hội lên án. Những việc làm không nghiêm túc trong các kỳ thi tốt nghiệp THPT, trong tuyển sinh Cao đẳng, Đại học qua những năm gần đây của một số thí sinh là một khuyết điểm cần khắc phục để đảm bảo sự trong sáng, nghiêm minh ở chốn trường thi.
 |
|
Mỗi học sinh cần xác định đúng động cơ học tập: học cho ai, học để làm gì |
Thực ra, trong thâm tâm từng học sinh đều muốn học khá, học giỏi bằng sự nỗ lực, tự giác, trung thực của mình. Thế nhưng các em chưa tạo cho mình một phương pháp học tập hiệu quả, một niềm say mê, hứng thú để tìm tòi, sáng tạo khi học bài, làm bài. Mặt khác, cách học “vẹt” thụ động, quá phụ thuộc vào sách giáo khoa khiến các em dễ quên nên chưa tạo được một kiến thức của riêng mình để làm bài, thi cử. Đó là chưa kể đến một bộ phận không ít học sinh chưa chăm học, thiếu cố gắng hàng ngày nên khi làm bài, thi cử phải đối phó bằng những biểu hiện thiếu trung thực như quay cóp, sử dụng tài liệu, gian lận mà quy chế nhà trường không cho phép.
Để có được tính trung thực trong học tập, thi cử, mỗi học sinh cần xác định đúng động cơ học tập: học cho ai, học để làm gì và từ đó có ý thức rèn luyện ý chí, quyết tâm để học tập thật tốt qua thói quen miệt mài, chăm chỉ nhằm nắm bắt được kiến thức cơ bản từ sự truyền dạy của các thầy cô giáo, từ sự học hỏi qua bạn bè, sách vở. Bằng nghị lực vươn lên hàng ngày, người học sinh không tự ti, không giấu dốt, không đầu hàng trước khó khăn để luôn khẳng định mình bằng kiến thức của chính mình một cách tự tin và tự hào. Như vậy, rèn luyện phẩm chất trung thực, tự giác trong học tập và thi cử chính là biểu hiện một thái độ học tập nghiêm túc, biểu hiện lòng tự trọng của người học sinh khi biết đề cao phẩm giá, danh dự của chính mình. Xác định đúng điều này, học sinh sẽ tránh xa được những thói xấu cố hữu như gian lận, quay cóp, thiếu nghiêm túc trong học bài, làm bài.
Hơn ai hết, để rèn luyện cho học sinh phẩm chất trung thực trong học tập và thi cử một cách hiệu quả, vai trò giáo dục, hướng dẫn của nhà trường, của các thầy cô giáo là hết sức quan trọng. Với cương vị quản lý của mình, các thầy cô cần kiểm tra, động viên, khích lệ để học sinh tạo dựng được thói quen nghiêm túc, trung thực trong học tập, thi cử và biểu dương kịp thời những tấm gương điển hình đã phấn đấu trở thành học sinh giỏi với những thành tích tiêu biểu. Trong giảng dạy và các hoạt động khác, chính các thầy cô phải là những tấm gương sáng về trung thực cho học sinh noi theo. Mặt khác, nhà trường cũng cần nghiêm khắc ngăn chặn những biểu hiện gian dối trong học tập của một số học sinh thiếu cố gắng vươn lên. Về phía gia đình, các bậc ông bà, cha mẹ cũng cần tỏ thái độ dứt khoát trong việc ủng hộ cái đúng, phê phán điều sai trái trước những biểu hiện thiếu nghiêm túc, thiếu trung thực trong học tập của con cháu mình để đảm bảo tính kỷ cương nơi học đường.
Trung thực trong học tập và thi cử là một phẩm chất cần có, cần được rèn luyện của người học sinh trong nhà trường hiện nay. Phẩm chất tốt đẹp này thể hiện một quan điểm đúng đắn về cách học trong đó đề cao vai trò tự thân vận động của học sinh nhằm tiếp cận và vận dụng tri thức một cách chắc chắn, sáng tạo trong học tập và thi cử và từ đó giúp cho học sinh có đầy đủ hành trang vững vàng, tự tin bước vào đời.
Trần Cự (Theo Tạp chí Giáo dục Thủ đô số 56, tháng 9/2014)
