Giáo dục lịch sử cho học sinh thông qua những chuyến du lịch hè
(GDTĐ) – Hè về, học sinh sinh viên có nhiều thời gian rảnh rỗi để cùng ông bà, cha mẹ, anh chị em trong gia đình đi tham quan khám phá những di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh khắp đất nước. Đây cũng là cách thay đổi không khí đối với các em sau những tháng ngày học tập, thi cử căng thẳng để thảnh thơi bước vào năm học mới. Mặt khác, tham quan, du lịch cũng là một cách học nhẹ nhàng, hữu ích cho các em nhằm nâng cao tầm hiểu biết và bồi đắp tình cảm yêu thiên nhiên đất nước, yêu con người và truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời của dân tộc Việt Nam trong 4000 năm dựng nước và giữ nước.
Tùy theo điều kiện của mỗi gia đình, chúng ta có thể tổ chức những chuyến tham quan du lịch nhiều ngày đến những vùng đất xa xôi đầy hấp dẫn của đất nước như Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh), một kỳ quan thiên nhiên thế giới; Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình) với những hang động đẹp của một vùng sinh thái nổi tiếng hoặc một Yên Tử -nơi đất Phật linh thiêng trầm mặc khói hương … Tuy vậy, do quĩ thời gian hạn chế, các gia đình có thể chọn phương án đi tham quan du lịch ngay chính tại địa phương mình, thành phố mình vì ở đó có không ít những địa chỉ hấp dẫn mà học sinh chưa biết đến với thời gian đi tham quan chỉ gói gọn trong một ngày.
Hà Nội, trung tâm chính trị, lịch sử của cả nước, nơi hội tụ những tinh hoa văn hóa của mọi miền đất nước để tạo nên nét đẹp điển hình của bản sắc văn hóa Việt Nam, của người Tràng An thanh lịch, hào hoa. Hà Nội cũng chính là nơi có nhiều di tích lịch sử quốc gia quan trọng, nhiều đình chùa miếu mạo thờ cúng những bậc anh hùng, những người hiền tài của đất nước, nơi có nhiều danh lam thắng cảnh với một hệ thống các viện bảo tàng… luôn hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Đó là những điểm tham quan cần thiết mà mỗi học sinh Hà Nội cần biết, cần đến. Có điều trong mỗi gia đình, các bậc ông bà cha mẹ chưa thật ý thức đầy đủ để giúp các cháu học sinh hiểu tường tận để từ đó biết yêu quí, tự hào về những di tích lịch sử của thủ đô Hà Nội như: Tháp Rùa, Hồ Gươm, Hoàng Thành Thăng Long, Văn Miếu Quốc Tử Giám, Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, chùa Một Cột, Bảo tàng Lịch sử, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam …
Một thực tế rất đáng phải suy nghĩ là không ít gia đình trong những ngày nghỉ – nhất là trong dịp nghỉ hè chỉ chú ý cho con em đi chơi ở các siêu thị, nhà hát hoặc ăn uống ở những nhà hàng mà ít đưa các cháu đến tham quan những di tích lịch sử của Hà Nội. Đây là điều đáng buồn vì các em là học sinh người Hà Nội nhưng sự hiểu biết về văn hóa, danh thắng và những di tích lịch sử của Hà Nội lại quá ít. Có lần, tôi đã thử hỏi một em học sinh khoảng 12 tuổi khi đang dạo chơi cùng các bạn ở ven hồ về sự tích Hồ Gươm thì em đó lúng túng không trả lời được! Vì vậy, trách nhiệm của các bậc ông bà, cha mẹ, của nhà trường và toàn xã hội là phải giúp học sinh biết quí trọng, tự hào trước những di sản văn hóa, những di tích lịch sử mà ông cha ta từ ngàn năm xưa đã để lại cho hậu thế. Đừng để cho học sinh dửng dưng khi đứng trước đền thờ Hai Bà Trưng hoặc đứng trước tượng đài Lý Thái Tổ. Cũng đừng để học sinh vô cảm, thờ ơ với những vết đạn đại bác của quân xâm lược còn ghi dấu tích trước cửa Bắc Thành Hà Nội.
Như vậy, chẳng phải đi đâu xa, những điểm cần tham quan du lịch, những nơi cần đến của Hà Nội vô cùng phong phú, hấp dẫn và mang tính giáo dục cao đối với mỗi học sinh Hà Nội. Các bậc ông bà, cha mẹ hãy là “người bạn” đồng hành tin cậy của các con, các cháu, chỉ dẫn cho các cháu về gốc tích, ý nghĩa lịch sử, giá trị văn hóa, giá trị thẩm mĩ của mỗi di tích, mỗi danh lam thắng cảnh mà các cháu được đến. Chắc chắn, những chiếc trống đồng Đông Sơn có từ thời Hùng Vương dựng nước, những cọc nhọn gỗ lim bịt sắt của Ngô Quyền phá chiến thuyền giặc Nam Hán được lấy lên từ lòng sông Bạch Đằng lịch sử và những văn bia tôn vinh những Tiến sĩ tài cao đức sáng trong văn miếu Quốc Tử Giám … sẽ mãi là những bài học về lịch sử sinh động, sâu sắc, hữu ích giúp học sinh có trí tuệ minh mẫn, có tâm hồn trong sáng để tự tin bước vào đời, cống hiến tài năng cho đất nước. Đó chẳng phải là điều tất cả chúng ta đang ước muốn hay sao?
Mong rằng, những ngày nghỉ, ngày hè vui chơi gắn liền với những buổi tham quan du lịch thoải mái, đầy hấp dẫn sẽ mang lại những niềm vui hữu ích cho tất cả học sinh trong lứa tuổi học đường.
Trần Cự – nguồn: Tạp chí Giáo dục Thủ đô số 89+90, tháng 5 – 6/2017